با توجه به اینکه 70% بدن انسان از آب تشکیل شده نمیتونیم اهمیت آب رو در سلامتیمون نادیده بگیریم. آب بدن اغلب از طریق مواد غذایی و آشامیدن تامین میشه و با کم شدن فقط 2% از آب مورد نیاز، بدن دچار کم آبی میشه!
میزان روزانه آب مورد نیاز بدن چقدر است؟
میزان روزانه آب مورد نیاز بدن، به فاکتورهایی از قبیل سن، فعالیت بدنی، منطقه جغرافیایی، سلامتی و غیره وابسته است.
بر طبق نظر آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی برای یک فرد بالغ که در یک منطقه معتدل زندگی می کند، میزان مصرف روزانه آب به شرح ذیل است:
آقایان: حدود 15/5 فنجان معدل 3/7 لیتر
خانمها: حدود 11/5 فنجان معادل 2/7 لیتر
میزان گفته شده برای آب مصرفی، تمام منابع حاوی آب از جمله مواد غذایی و دیگر نوشیدنی ها را نیز در بر می گیرد. به طور کلی، 20 درصد از آب بدن به صورت روزانه از مواد غذایی و مابقی از طریق نوشیدنی ها به دست می آید.
شاید بارها این توصیه را که روزانه 8 لیوان آب بنوشید، شنیده باشید. اما، واقعیت این است که این مقدار مصرف آب را باید یک مبنا در نظر گرفت. ممکن است، برخی از افراد به کمتر از این میزان و برخی دیگر به مقادیر بیش از این نیاز داشته باشند.
علائم کم آبی بدن چیست؟
علائم کمبود آب بدن با توجه به شدت آن متغیر است:
- پوست خشک
کم آبی بدن رابطه مستقیمی با سلامت پوست دارد. البته عوامل ژنتیکی و جغرافیایی هم در این امر تاثیرگذارند. آزمایشی ساده برای تشخیص خشکی پوست میتوان انجام داد به این صورت که پوست پشت دست خود را کمی جمع کنید و چندثانیه صبر کنید اگر بعد از رها کردن، پوست به سرعت به جتان تول برمیگردد اما اگر چروک خورد و تا صاف شدن زمان نسبتا طولانی سپری شد نوشیدن آب را جدی تر بگیرید.
- کاهش تعریق
کاهش تعریق را جدی بگیرید. دمای بدن از طریق عرق تنطیم میشود و در صورت کاهش تعریق دمای بدن از کنترل خارج شده و آسیب به اعضای دیگر بدن میرسد.
- سوزش چشم
آب، از رکان اصلی سلامت تمام اعضای بدن است. کم آبی حتی روی سلامت چشم هم تاثیرگذار است و سوزش چشم از علائم کم آبی بدن است. مصرف کم مایعات باعث کم شدن اشک چشم میشود و این اثر مستقیم بر عملکرد چشم دارد.
- فشار خون
آب بیشترین حجم مایع خون بدن را تشکیل می دهد. در صورتی که آب بدن کم شود، فشار خون پایین می آِید. کاهش فشار خون خود را با علائمی چون سرگیجه و منگی سر نشان می دهد. سرگیجه به این خاطر اتفاق می افتد که خون به همه مغز پمپاژ نمی شود.
از علائم کمبود آب در بدن است که با توجه به اهمیت آب در بدن در صورت مشاهده این علائم سریعا به پزشک مراجعه کنید.
علت کم آبی بدن
برای آبی بدن همیشه دنبال دلیل خاص نباشید. کم آبی بدن ممکن است بر اثر در دسترس نبودن آب آشامیدنی یا حتی فراموش کرردن نوشیدن آب باشد اما در برخی موارد نیز ممکن است کم آبی بدن در پی موارد زیر باشد:
- تعریق بیش از حد
به دنبال فعالیت زیاد یا در هوای گرم و مرطوب، بدن میزان زیادی آب از طریق عرق از دست میدهد و اگر با مصرف مایعات این کبود آب جبران نشود، کم آبی را تجربه میکنید.
- تب
وقتی دمای بدن شما بالا باشد از طریق عرق کردن آب زیادی از دست میدهید و اگر این مسئله همراه با اسهال باشد وضعیت حادتر است.
- دیابت
وقتی قند خون بالا باشد بدن با دفع گلوکز از طریق ادرار سعی بر کنترل و تنظیم ان دارد و ادرار زیاد باعث کم آبی است. اگر درگیر دیابت هستید و به صورت غیر طبیعی احساس تشنگی و یا ادرار زیاد میکنید سریعا به دکتر مراجعه کنید.
راه های پیشگیری از کاهش آب بدن چیست؟
ورزشکاران از جمله افرادی هستند که ممکن است دچار کم آبی شوند. برای پیشگیری از این مشکل با مراجعه به پزشک تغذیه، و بررسی میزان دقیق آب میتوانند مصرف مواد غذایی بهینه را آغاز کنند. پیشنهاد ما برای اندازه گیری دقیق میزان آب بدن، آنالیز بدن با دستگاه اسکنر سه بعدی بدن است، که در کمترین زمان به شما گزارش دقیقی از میزان آب بدن شما میدهد.
حفظ آب بدن در ماه رمضان
تامین آب بدن در این ماه بهتر است با مصرف حداقل 8 لیوان آب و جایگزینی قند های گیاهی مثل خرما به جای شیرینی های مصنوعی باشد. شیرینی های مصنوعی غلظت مایعات بدن را زیاد میکند و باعث تشنگی میشود. برای حفظ آب بدن باید مصرف کافئین و شکر را کاهش دهید. چای، قهوه و نوشابه به علت حجم زیاد کافئین و شکری که در خود دارند باعث سریع تر شدن روند کاهش آب بدن میشوند.
خطرات ناشی از کم آبی بدن
کم حجمی خون
کمبود حجم خون، افت فشار خون را به دنبال دارد و تاثیر نامطلوبی بر میزان اکسیژن بدن میگذارد. و همچنین اگر میزان مایعات کافی به قلب نرسد قون به درستی پمپاژ نمیشود و عملکرد قلب نیز دچار اختلال میشود.
مشکلات کلیوی و ادراری
کم آبی بدن به طور مداوم میتواند دچار عفونت ادراری و ایجاد سنگ کلیه شود.
چه زمانی بدن به آب بیشتری نیاز دارد؟
بیماری
افراد مسن در مواجهه با بیماری هایی مثل آنفولانزا و یا برونشیت دچار کم آبی میشوند همچنین عفونت های ادراری در افراد مسن بسیار شایع است و از دلایل کمبود آب میشود. به همین خاطر مصرف آب و مایعات در این دوره بیماره بسیار ضروری است.
هوای گرم یا سرد
در هوای گرم به علت تعریق بیشتر ، بدن آب زیادی از دست میدهد و همچنین درسرما و ارتفاعات، برای جبران خشکی آن بیشتری نیاز دارید.
ورزش سنگین
هیدراته کردن بدن از واجبات ورزشکاران است. ورزشکاران به علت تعریق شدید و از دست دادن آب بهتر است قبل از شروع تمرینات آب بیشتری بنوشند تا دچار کم آبی نشوند.
ارتباط سلامت پوست و آب بدن
سلامت پوست برای خانم ها و آقایان به یک اندازه مهم است. معمولا سلولهای پوستی بیشتر از قسمتهای دیگر بدن در معرض آسیب قرار دارند و سموم موجود در محیط را به سمت خود جذب میکنند. بنابراین یکی از دلایلی که آب به شفافیت پوست کمک میکند، از بین بردن سموم بدن است. در واقع با مصرف آب، جریان خون در سلولهای پوستی شما، بیشتر میشود و ناخالصیهایی که در جریان خون وجود دارند، به مرور زمان از بین میروند. بهعلاوه مصرف آب به کاهش چین و چروکهای پوست نیز کمک میکند.
مراقب باشید که دچار افراط نشوید. پیشنهاد ما برای اندازه گیری دقیق میزان آب بدن، آنالیز بدن با دستگاه اسکنر سه بعدی بدن در کلینیک های تغذیه است، .
مصرف آب برای تناسب اندام
اگر سه شاخص مهم سنجش تناسب اندام را بررسی کنید، قطعا اهمیت ویژه آب بدن را درک میکنید.
اگر بهطور مرتب آب مصرف کنید، سوختوساز بدن شما افزایش مییابد و به کاهش وزن کمک میکند. علاوه بر آن، خوردن آب به جای تمام نوشیدنیهای پرکالری، برای کاهش وزن هم مفید است.
همچنین زمانیکه شما یک لیوان آب سرد مینوشید، بدن باید آب سرد را گرم کند که برای گرم کردن آن، بخش کوچکی از چربیها میسوزد که این فرآیند هم به لاغر شدن کمک میکند.