درد کف پا و درد قوس کف پا از مشکلات شایع میان ورزشکاران، بهویژه دوندهها، است. البته این درد محدود به افراد پرتحرک نیست و در کسانی که فعالیت کمی دارند نیز مشاهده میشود. قوس پا که از پشت انگشتان تا پاشنه امتداد دارد، نقش مهمی در موارد زیر ایفا میکند:
- جذب شوکهای وارده به پا در هر گام
- تحمل وزن بدن
- ایجاد تعادل در حرکت
- تثبیت وضعیت پا هنگام راه رفتن یا ایستادن
یکی از راهکارهای نوین برای کاهش فشار و پیشگیری از آسیب در این ناحیه، استفاده از کفیهای طبی پیشرفته FTPU است. این کفیها با فناوری پرینت سهبعدی و قابلیت تنظیم سختی ناحیهای، حمایت بیومکانیکی دقیقی از قوس پا فراهم میکنند. برای انتخاب بهترین کفی، توصیه میشود ابتدا اسکن کف پا انجام دهید تا وضعیت دقیق پا و نقاط فشار مشخص شود.
درد قوس کف پا ممکن است به سینه و پاشنه پا، روی پا، مچ، زانو، لگن یا حتی کمر نیز انتشار یابد. این درد معمولاً با راه رفتن، ایستادن طولانی یا فعالیتهای سنگین تشدید شده و در برخی افراد، صبحها شدیدتر است.
1) چه چیزی باعث درد کف پا میشود؟
درد قوس کف پا میتواند دراثر آسیب به ماهیچه ها ، استخوان ها ، رباط ها یا تاندون هایی که قوس پا را تشکیل می دهند، ایجاد شود. همچنین می تواند به دلیل عارضه های ساختاری پا رخ دهد ، به خصوص اگر این عارضه ها با موارد زیر تشدید شوند:
- افزایش وزن
- افزایش سن
- فعالیت زیاد
- مشکلات عصب
- فشار فیزیکی
- صافی کف پا و قوس های بلند نمونه هایی از عارضه های ساختاری هستند که ممکن است منجر به درد قوس شود.


2) دلایل علمی بروز درد کف پا
مواردی که در ادامه مطرح میکنیم، دلایل متداولی است که می تواند باعث بروز این درد شود:
2-1) ورم رباط پلنتار فاشیا


در کف پا رباطی است که قسمت جلوی پای شما را به پاشنه شما متصل می کند. این رباط پلنتار فاشیا نام دارد. ورم رباط پلنتار فاشیا یا ورم کف پا شایعترین علت درد قوس کف پا است. این عارضه یکی از شایع ترین مشکلات ارتوپدی گزارش شده است. این عارضه در اثر التهاب ، فشار بیش از حد یا آسیب به فاشیای کف پا ایجاد می شود. غالبا دونده ها دچار این عارضه میشوند، اما ممکن است در غیر دونده ها نیز رخ دهد.
اگر دچار ورم کف پا باشید ، درد و سفتی در پاشنه پا و قوس پا را احساس میکنید. درد پا مرتبط با این عارضه به طور معمول هنگام بیدار شدن بدتر میشود و پس از ایستادن طولانی مدت یا فعالیت هایی که روی پاهای خود هستید دردناک تر می شود.
اگر به طور مکرر دچار ورم کف پا می شوید ، ممکن است نیاز به پوشیدن نوع دیگری از کفش یا تهیه کفی طبی اختصاصی برای راحتی بیشتر و محافظت از پای خود داشته باشید. تمرینات کششی می تواند به تسکین درد ناشی از ورم کف پا کمک کند.
2-2) عملکرد نادرست تاندون پشتی استخوان ساق پا (Posterior tibial tendon)


تاندون پشتی تیبیا ، قسمت تحتانی پا (Foot) را به عضله ساق پا متصل می کند. وظیفه این تاندون حمایت از قوس کف پاست. زمانی که این تاندون به دلیل آسیب یا التهاب نتواند از قوس کف پا حمایت کند، باعث احساس درد میشود. همچنین این عارضه در افراد بالغ معمولا باعث صافی کف پا میشود.
با وجود این عارضه درد قوس پا به احتمال زیاد در امتداد پشت ساق پا و قسمت درونی مچ پا احساس میشود. حتی ممکن است ورم مچ پا نیز داشته باشید. درد در اثر این عارضه معمولاً در طی فعالیتهایی مانند دویدن رخ میدهد و بعد از فعالیت اتفاق نمیافتد.
برای درمان این عارضه، از کفش و کفی طبی سفارشی استفاده میشود. فیزیوتراپی نیز ممکن است کمک کند. در برخی موارد ، ممکن است برای درمان این بیماری به جراحی نیاز داشته باشید.
2-3) پرونیشن


پرونیشن برای توصیف حرکت مچ و کف پا در هنگام راه رفتن استفاده میشود. برای مطالعه بیشتر به اینجا رجوع کنید.
در افرادی که پرونیشن پای زیادی دارند، در هنگام قدم زدن ابتدا ناحیه خارجی پاشنه پاها به زمین برخورد میکند و سپس پنجه پا به سمت داخل گردش میکند. پرونیشن در گذشت زمان باعث آسیب به عضلات، تاندونها و رباط ها میشود. این آسیبها در نهایت باعث احساس درد در قوس پا میشود.
پرونیشن پا میتواند باعث تجربه عارضه های دیگری مثل:
- درد زانو ، درد ران ، درد کمر
- میخچه پا یا پینه پا
- انگشت چکشی
نشانه واضح پرونیشن، ساییدگی زیره کفش از قسمت داخلی پاشنه پا و سینه پا است.
برای رفع این عارضه، استفاده از کفش و کفی های اختصاصی که با نظر پزشک و در کنار اسکن پا با تجهیزات دقیق بسیار خوب است.
2-4) قوس زیاد کف پا


به پاهای با قوس زیاد (ارتفاع زیاد قوس کف پا)، پای کیووس گفته میشود. پای کیووس میتواند به شکل ارثی ایجاد شده باشد. یا به دلیل مشکلات عصبی و سکته مغزی ایجاد شود. این عارضه باعث درد در هنگام راه رفتن و هم ایستادن است. از دیگر عارضه های مرتبط میتوان به :
- انگشت چکشی
- پینه پا
همچنین به دلیل کم بودن ثبات پا در این عارضه، احتمال پیچ خوردگی پا بسیار زیاد است.
کفی طبی اختصاصی به تسکین درد در این عارضه بسیار کمک میکند. همچنین ممکن کفشی که از ساق پا و مچ پا پشتیبانی کند برای جلوگیری از آسیب دیدگی بسیار خوب است. مخصوصاً هنگام ورزش کردن.
3) چه زمانی برای درد کف پا باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر گاها با درد قوس کف پا مواجه میشوید، معمولا جای نگرانی ندارد. در این موارد ، ممکن است بتوانید از درمان های خانگی مانند خیساندن پا ، ماساژ یا استراحت استفاده کنید. هرچند باید کاملا به دردها توجه کرد.
اما اگر به طور مکرر درد قوس کف پا را احساس می کنید،نه تنها درمان خانگی پاسخگو نیست که میتواند باعث وخامت جدی عارضه شود. پس حتما با پزشک خود صحبت کنید. درد قوس کف پا میتواند به عارضه های جدی تر پا منجر شود و حتی ممکن است منجر به آسیب در کمر ، زانو و مچ پا شود. اگر به دیابت مبتلا هستید ، بسیار مهم است که از هرنوع آسیب دیدگی پا جلوگیری کنید و از کفی های طبی اختصاصی با نظر پزشک متخصص استفاده کنید.
تشخیص علت درد قوس کف پا
ابتدا پزشکان سابقه پزشکی شما را ارزیابی می کنند. برای مشخص کردن محل درد شما معاینه بالینی را اجرا می کنند. آنها با استفاده از اسکنرهای فشار کف پا یا دستگاه های پیشرفته تر تحلیل گیت، راه رفتن شما را ارزیابی میکنند. پزشک همچنین به دنبال علائم التهاب مانند قرمزی یا تورم است. رفلکس ها ، هماهنگی ، تعادل و عضلات شما بررسی می شود.


درک اینکه در چه حالتی یا در کدام بخش از سیکل راه رفتن، این درد را تجربه می کنید می تواند کلید تشخیص پزشک باشد.
پزشک چگونه درد قوس کف پا را درمان می کند؟
پزشک بسته به علت درد و نتایج معاینه، بهترین روش درمانی را پیشنهاد میکند. رایجترین روشها شامل موارد زیر است:
- استفاده از کفش و کفی طبی اختصاصی برای حمایت از قوس کف پا، بهویژه کفی طبی FTPU که با فناوری پرینت سه بعدی و قابلیت تنظیم سختی ناحیهای ساخته میشود. این کفیها با ایجاد پشتیبانی بیومکانیکی دقیق، از بروز یا تشدید درد جلوگیری میکنند.
- استفاده از بریس یا اسپلینتهای مخصوص
- تزریق کورتیزون برای کاهش التهاب
- جلسات فیزیوتراپی و تمرینات کششی
- جراحی در موارد شدید و مقاوم به درمان
همچنین ممکن است پزشک توصیه کند وزن بدن کاهش یابد یا برای مدتی از فعالیتهایی مانند ایستادن طولانی، دویدن یا ورزشهای پرتحرک خودداری شود.


طول درمان درد کف پا چقدر است؟
مدت زمان بهبودی به علت اصلی درد بستگی دارد. بهبودی از ورم کف پا حتی با درمان ممکن است 3 تا 12 ماه طول بکشد. اگر پا به جراحی نیاز داشته باشد ، ممکن است یک سال بعد از جراحی به حالت طبیعی خود برگردد. اگر پزشک ارتز را برای شما تجویز کند ، ممکن است لازم باشد که آنها را به مدت نامحدود بپوشید.
5 توصیه ساده برای جلوگیری از درد کف پا
پیشگیری از درد کف پا و قوس پا نیازمند انتخاب کفش مناسب، استفاده از تجهیزات حمایتی و رعایت برخی نکات ساده است:
- در کفش و کفیهای طبی باکیفیت سرمایهگذاری کنید – استفاده از کفی طبیFTPU ، میتواند فشار را بهطور یکنواخت پخش کرده و از آسیب به قوس پا جلوگیری کند.
- از کفشهای تخت یا دمپاییهای بدون ساپورت قوس پا استفاده نکنید. این نوع کفشها روی سطوح سخت باعث افزایش فشار و ایجاد درد میشوند.
- کفشهای خود را متناسب با نوع فعالیت انتخاب کنید؛ برای ورزش از کفش ورزشی با پشتیبانی قوس و برای استفاده روزمره از کفشهای راحتی با کفی طبی بهره ببرید.
- در صورت بروز اولین علائم درد قوس پا، استراحت کنید و از فعالیتهایی مانند دویدن یا ایستادن طولانی اجتناب کنید.
- اگر درد بیش از چند روز ادامه داشت، سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق شناسایی و درمان مناسب آغاز شود.
نکته: درد قوس کف پا اغلب نشانه یک مشکل زمینهای مانند التهاب فاشیای کف پا یا صافی کف پا است. بیتوجهی به آن میتواند منجر به درد مزمن و کاهش کیفیت زندگی شود.
مطالب مرتبط:
معرفی انواع سیستم های اسکن فشار کف پا و شاخص های تاثیرگذار بر الگوی گام برداشتن