لوردوز یا گودی کمر از بیماری تا درمان

ممکن است اسم گودی کمر یا لوردوز به گوش شما آشنا باشد. اما تا به حال درگیر این عارضه شده اید؟ لوردوز به انحنای شدید ستون فقرات گفته می‌شود که در مواردی ممکن است مشکلات جدی برای فرد ایجاد کند. پس عوامل موثر در این عارضه را بشناسید.

لوردوز یا گودی کمر چیست؟

ستون فقرات از، روی هم قرار گرفتن چندین مهره تشکیل شده است که اگر از رو به رو به آنها نگاه کنید در یک راستا قرار دارند و در ناحیه کمر نیز دارای انحنا می‌شوند. اگر انحنای موجود در این ناحیه شدید باشد به عنوان لوردوز شناخته می‎شود. در لوردوز قوس ستون فقرات به جلو بیشتر شده، شکم به جلو  آمده و باسن به عقب می‌رود. گودی کمر در تمامی سنین دیده می‎شود وعواملی مثل چاقی، کیفوز و برخی از بیماری های مادرزادی در ایجاد این عارضه تاثیر گذارند.

با انواع لوردوز کمری آشنا شوید.

به صورت کلی لوردوز 5 نوع اصلی دارد:

لوردوز وضعیتی

این نوع لوردوز را میتوان از عارضه های اضافه وزن دانست. اضافه وزن باعث می‌شود فرد وزن زیادی در ناحیه معده تحمل کند و اگر ماهیچه های معده و پشت ضعیف باشند، کشش ناشی از وزن باعث خم شدن ستون فقرات به جلو می‌شود.

لوردوز مادرزادی یا تروماتیک

ضربه یا صدمه به پیوند های اتصال دهنده ستون فقرات ممکن است باعث شکستگی یا درد در ستون فقرات شود.این شکستگی در کودکان در اثر تصادف، آسیب های ورزشی یا سقوط از بلندی اتفاق می افتد.

در برخی موارد ممکن است شکستگی به علت فشار بر روی پیوند های ضعیف باشد به این صورت که پیوندهای اتصال دهنده ستون فقرات هنگام رشد دچار نقص شده و کامل رشد نکرده باشند.

شکستگی، برای بهبود به استراحت و محدودیت حرکت نیازدارد; در غیر این صورت ، با گذشت زمان مهره های ستون فقرات به جلو لغزیده و عصب ها را در ستون فقرات فشرده میکنند.

لامینوکتومی بعد از جراحی هایپرلوردوز

لامینکتومی Laminectomy نوعی جراحی است که از آن برای کاهش فشار بر روی ریشه های عصبی که از ستون مهره خارج میشوند استفاده میشود. در این نوع از جراحی قسمتی از استخوانی به نام لامینا را که بر روی عصب قرار گرفته خارج میکنند تا فشار کمتری به آن وارد شود. اگر این جراحی در چندین سطح در ستون فقرات انجام شود باعث بی ثباتی ستون فقرات می‌شود و منحنی طبیعی ستون فقرات رابه موقعیت هایپرلوردوتیک تبدیل می‌کند. این عارضه بیشتر در کودکان مبتلا به تومور نخاعی رایج است.

لوردوز عصبی عضلانی

این گروه شامل انواع زیادی از شرایط و اختلالات است که می‌تواند منجر به انواع مختلف مشکلات انحنایی ستون فقرات شود. برای هر اختلال متفاوت، گزینه‌های درمانی متفاوتی وجود دارد.

لوردوز ثانویه به انقباض مفصل ران

این نوع خاص از لوردوز به دنبال انقباض مفاصل ران به وجود می آید و ستون فقرات را از حالت طبیعی خارج میکند. این انقباض میتواند به دلایل مختلفی از جمله عفونت، آسیب یا مشکلات عدم تعادل عضلانی ناشی از چندین اختلال مختلف ایجاد شود.

علائم لوردوز کمری چیست؟

لوردوز بیشتر با تغییر ظاهر در ستون فقرات نمایان می‌شود و علائم زیادی ندارد اما در موارد شدید این عارضه، شاهد موارد زیر در افراد مبتلا خواهیم بود:

• کمردرد یا گردن درد از علائم اولیه هستند آی
• سیاتیک
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن کمر و پاها

در موارد نادر، فرد مبتلا به لوردوز کمری کنترل مثانه و روده خود را از دست داده و به ضعف شدید پا دچار میشود.

تشخیص لوردوز چگونه انجام می‌شود؟

برای تشخیص لوردوز پزشک، سوابق پزشکی بیمار را بررسی می‌کند همچنین برای تشخیص دقیق تر به معاینه فیزیکی هم نیاز است .  برخی از متخصصین با استفاده از دستگاه آنالیزناهنجاری های قامتی به سرعت و دقت بیشتری لوردوز را تشخیص می‌دهند.

متخصص با استفاده از دستگاه آنالیز پاسچر و مارکرگذاری های دقیق انحنای ستون فقرات فرد را از زاویه های روبه رو، کنار و پشت بررسی و اندازه گیری میکند. (برای تشخیص لوردوز بیشتر تشخیص از زاویه رو به رو انجام میشود.) همچنین گزارش این تست مقدار انحراف را نیز اندازه گیری میکند.

لوردوز کمری چه عوارضی برای فرد مبتلا به همراه دارد؟

با تغییر انحنای لوردوز عوارضی نمایان می‌شوند:

سیاتیک

لوردوز شدید میتواند به ریشه های عصبی  فشار وارد کند و باعث التهاب و تحریک آنها شود. فشار وارد شده در برخی موارد باعث نمایان شدن علائم سیاتیک شود.

گردن درد

به دنبال انحراف شدید ستون فقرات و فشار وارد شده به نخاع ممکن است مهره های گردن نیز دچار عارضه شوند.

درد و گرفتگی عضلات

با افزایش گودی کمر، به صفحات دیسک بین مهره‌ها و نخاع فشار بسیار بیشتری وارد شده که در این حالت با کشیده شدن عضلات پشت شانه و گردن، دیسک مهره‌ها دچار تحلیل رفتگی خواهد شد.
به دنبال درد در ناحیه کمر، فرد ممکن است با درد گردن و شانه‌های خود و همچنین اسپاسم عضلانی روبرو شود.

این عوارض در افراد مختلف متغیر است .

همچنین عدم درمان لوردوز باعث بروز مشکلاتی در این اندام ها میشود:

• ستون فقرات
• ساق پا
• استخوان ران

پیشگیری های لازم برای کاهش عوارض لوردوز چیست؟

طبیعتا راهکاری برای تغییر ساختار استخوان برای جلوگیری از عوارض لوردوز کمری وجود ندارد اما با انجام برخی اقدامات این عوارض را میتوان کاهش داد:

انجام فیزیوتراپی

فیزیوتراپی با انجام درمان های تخصصی، برای کم کردن فشار وارده به ستون فقرات کمک کننده است.

انجام تمرینات مناسب

تمرینات زیادی برای این عارضه وجود دارد. این تمرینات برای تقویت عضلات و کشش ستون فقرات انجام می‌شوند که البته باید زیر نظر فیزیوتراپیست انجام شوند.

تناسب اندام و کنترل وزن

همانطور که پیش تر بررسی کردیم یکی از عوامل ایجاد لوردوز کمری، اضافه وزن است. با کنترل وزن میتوان فشار وارد شده به ستوان فقرات را نیز کمتر کرد.

درمان لوردوز کمری چیست؟

خوشبختانه درمان گودی کمر کم درد و کم دردسر است. پزشک متخصص پس از تشخیص نوع لوردوز، دوره درمانی برای بیمار تعیین می‌کند که ممکن است:

فیزیوتراپی: در صورت مشاهده افزایش گودی کمر سریعا روند درمان شروع می‌شود. فیزیوتراپیست پس از ارزیابی فرد تمریناتی برمبنای وضعیت لوردوز فرد تجویز میکند. یکی از روشهای درمانی که از پیشرفت این عارضه جلوگیری می‌کند بریس است.

ورزش: یکی از علل درد های مربوط به لوردوز، تجمع چربی در اطراف شکم است که با انجام حرکات ورزشی مناسب و دستیابی به وزن ایده آل میتوان درد ناشی از لوردوز را کاهش داد.

عمل جراحی: بیشتر بیماران با فیزیوتراپی، بریس و انجام حرکات ورزشی درمان می‌شوند اما عمل جراحی برای برخی از بیماران برای جلوگیری از پیشرفت لوردوز و یا جلوگیری از درمان های بیشتر در برخی مواقع انجام می‌شود. ممکن است جراحی برای اصلاح گودی کمر و کاهش درد بخش پایینی کمر ، به شکل فیوژن ستون فقرات، جایگزینی دیسک کمر، دیسککتومی و استئوتومی انجام گیرد.